راهنمای خرید مادربرد

مادربرد چیست؟

مادربرد (MotherBoard) را می‌توان از اصلی‌ترین قطعات کامپیوتر دانست. این قطعه از قطعات داخلی کیس کامپیوتر است. اگر CPU را مغز کامپیوتر بدانیم، مادربرد را باید قلب یک سیستم دانست. مطالبی که در ادامه بیان خواهیم نمود می‌تواند راهنمای خرید مادربرد ارزان برای شما باشد. در واقع هدف ما راهنمای خرید مادربرد است. مادربرد کامپیوتر، یک تخته مدار یا برد الکتریکی است که تمام قطعات دیگر مانند CPU، گرافیک، هارد، منبع تغذیه و غیره به آن متصل می‌شود. اگر مادربرد را شاه‌راه ارتباطی کامپیوتر بنامیم اغراق نیست.
شاید برای شما هم سؤال باشد که جنس مادربرد چیست؟ در پاسخ باید گفت: به طور معمول مادربردها به‌صورت دولایه که شامل لایه‌ های فایبرگلاسی و مسیرهای مسی تشکیل شده‌اند.
در ظاهر مادربردها از تعداد بسیاری خازن، مقاومت، ترانزیستور و … تشکیل می‌شود که دارای تعدادی درگاه مانند: پورت VGA یا پورت‌های دیگر مربوط به صفحه‌نمایش، پورت USB، پورت ورودی و خروجی صدا و تعدادی پورت دیگر که در مادربردهای مختلف، متفاوت است تشکیل می‌گردد.
همچنین بر روی هر مادربرد یک چیپست است که مشخص می‌کند مادربرد چه پردازنده‌ای را قبول می‌کند، نوع و ظرفیتی حداکثر استفاده از حافظه و پردازنده چقدر است و اینکه شما چه دستگاه‌های خروجی یا ورودی می‌توانید به آن متصل کنید.
قطعه دیگری که بر روی مادربرد دیده می‌شود باطری است. وظیفه آن نگهداری جریان الکتریسیته به مقداری است که زمان و تاریخ دستگاه در هنگام خاموش بودن سیستم حفظ شود. نام این باتری سیماس (CMOS battery) است.

انواع مادربرد کامپیوتر

تفاوت و تنوع مادربردها بسیار است اما 4 دسته از آن‌ها رایج‌تر هستند. در ادامه با فروشگاه اینترنتی هوش برتر همراه باشید تا بیشتر با انواع مادربرد کامپیوتر، این قطعه بسیار مهم آشنا شوید. دانستن این مطالب می‌تواند باعث خرید مادربرد کامپیوتر ارزان و متناسب با نیاز شما شود.
ما در این بخش می‌خواهیم شما را با 4 نوع از انواع مادربرد کامپیوتر آشنا کنیم که عبارت‌اند از: Mini-ITX، Micro-ATX، ATX و E-ATX. هر یک از نوع‌های بیان شده ابعاد و قابلیت‌های متفاوتی دارند.

مادربردهای Mini-ITX

می‌توان از روی نام این نوع از مادربرد، اندازه آن را حدس زد. مادربردهایی کوچک و با قابلیت‌های محدود که برای مقاصدی کارهای روزمره مانند تماشای فیلم و عکس و خرید مادربرد کامپیوتر ارزان یا موارد دیگر مناسب است. محدود بودن قابلیت‌های این مادربرد به معنای داشتن کمترین قابلیت نیست. اندازه این نوع از مادربرد 17×17 سانتیمتر است.
از ویژگی‌های مادربردها Mini-ITX می‌توان به وجود یک اسلات کارت گرافیک، دو اسلات RAM و چهار پورت ساتا (sata) اشاره نمود. قیمت مادربرد کامپیوتر از نوع Mini-ITX ارزان‌تر از سه نوع دیگر است. اگر به دنبال خرید مادربرد ارزان هستید این نوع می‌تواند انتخاب خوبی باشد.

مادربرد Micro-ATX

این نوع مادربرد نسبت به مادربردهای Mini-ITX نسبتاً بزرگ‌تر هستند و پورت‌ها و درگاه بیشتری نیز دارند. اما تعداد این اسلات و پورتها در مدل‌های مختلف مادربرد Micro-ATX متفاوت است.
ابعاد این مادربردها 24.4×24.4 یا 20.6×24.4 است. تعداد اسلات‌های این مدل بستگی به ابعاد مادربرد متغیر است. این مادربرد می‌تواند از 2 یا 4 اسلات DIMM برخوردار باشد. تعداد پورت های PCI آن نیز ممکن است در بعضی از مدل‌ها فقط یک عدد و در مدل دیگر سه عدد باشد.
DIMM اسلات RAM و PCI درگاه اتصال کارت گرافیک است.

مادربرد ATX

این مادربرد نسبت به دو نوع دیگر ابعادی بزرگ‌تر و قابلیت بیشتری دارد. وجود این قابلیت‌ها باعث محبوبت این استاندارد از مادربرد شده است. به طور معمول ابعاد این مادربرد24.4×30.5 سانتیمتر است. مادربرد ATX علاوه بر زیبایی بیشتر نسبت به Mini-ITX و Micro-ATX از قابلیت‌هایی مثل اورکلاک، پشتیبانی از تعداد هارد بیشتر، پشتیبانی از پردازنده‌های قوی‌تر و بسیار موارد دیگر برخوردار است.
قابلیت‌های مادربرد ATX
این مادربرد دارای تعداد زیای اسلات PCI دارد. همچنین مادربرد ATX حداقل دارای 4 اسلاتDIMM است. مادربردهای پیشرفته‌تر این استاندارد حداقل از 32 گیگابایت پشتیبانی می‌کنند و تعداد بیشتری از هارد دیسک‌ها را می‌توان به این مادربرد متصل کنیم.

مادربرد E-ATX

مادربردی خاص با قابلیت‌های بسیار زیاد، قدرت بالا و ابعادی بزرگ است. این مادربرد پاسخگوی سنگین‌ترین پردازش‌ها مانند رندرهای سه‌بعدی می‌باشد. ابعاد آن 27.7×30.5 است که به‌خوبی تعداد زیادی اسلات RAM را در خود جای داده است.
قابلیتها مادربرد E-ATX
به طور معمول 4 اسلات کارت گرافیک و حداقل از 8 اسلات RAM پشتیبانی می‌کند. مقدار پشتیبانی از RAM در مادربردهای جدیدتر این استاندارد 128 گیگابایت است.

بهترین مادربرد کامپیوتر

اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم باید گفت این شما هستید که مشخص می‌کنید چه مادربردی برای شما بهترین است. درواقع نوع کاربرد شما مشخص کننده بهترین مادربرد کامپیوتر است.

انواع مادربرد کامپیوتر از لحاظ کارکرد

مادربرد کامپیوتر خانگی و اداری

معمولاً کامپیوترهای خانگی نیاز به پردازش‌های سنگین ندارد و از نرم‌افزارهای و بازی‌های سبک برای نصب بر روی آن استفاده می‌شود. این موضوع باعث شده که قیمت مادربرد کامپیوتر خانگی ارزان‌تر از مادربردهای دیگر شود. با توجه به توضیح‌های داده شده مادربرد مناسب برای مصارف اداری و خانگی را می‌توان بسته به بودجه Mini-ITX یا Micro-ATX انتخاب نمود.

مادربرد گیمینگ

مادربرد گیمینگ یا مادربرد مخصوص بازی، ویژگی‌های خاصی را باید داشته باشد. به طور خلاصه می‌توان گفت مادربردهای گیمینگ باید قدرتمندتر از مادربردهای خانگی باشد.

مادربرد گیمینگ ارزان

اگر به دنبال مادربرد گیمینگ ارزان هستید، باید گفت که قیمت مادربرد گیمینگ از مادربردهای خانگی بیشتر است. در واقع شما هستید که تعیین می‌کنید چه مادربرد گیمینگ مناسب شماست. اگر می‌خواهید بازی‌های متوسط و تاحدی سبک را انجام دهید، انتخاب استاندارد Micro-ATX می‌تواند موجب خرید مادربرد گیمینگ ارزان شود. اما اگر شما یک گیمر حرفه‌ای هستید یا می‌خواهید در آینده نیاز به تعویض سیستم خود نداشته باشید بهتر است مادربردهای ATX خریداری کنید. این مادربرد با دارا بودن 4 عدد اسلات‌های RAM حداقل می‌تواند 32 گیگابایت حافظه رم را پشتیبانی کند.

مادربرد برای طراحی

در گذشته طراحان حرفه‌ای برای رندر گرفتن از طرح‌های سه‌بعدی باید روزها وقت می‌گذاشتند. یا در بعضی مواقع به دلیل پایین بودن قدرت مادربرد، باعث هنگ کردن سیستم می‌شد. پس قدرت کامپیوتر برای طراحان همیشه مهم‌ترین فاکتور بوده است. حداکثر قدرت یک کامپیوتر را مادربرد آن مشخص می‌کند. مادربرد برای طراحی‌های و رندرهای سنگین معمولاً از نوع E-ATX هستند.

ساختار مادربرد کامپیوتر

اگر به داخل کیس نگاه کنیم یک تخته مدار که تمام اجزای دیگر را به خود متصل کرده است خواهیم دید، نام این مدار الکترونیکی مادربرد است، حالا می‌خواهیم با قسمت‌های مختلف آن آشنا شویم.
کانکتورها: درواقع کانکتورها را می‌توان به دودسته درونی و کانکتور بیرونی که از پشت کامپیوتر قابل‌مشاهده هستند تقسیم کرد. کانکتور داخلی محل اتصال فن‌ها، کابل‌های منبع تغذیه و غیره است. مهم‌ترین کانکتور داخلی را می‌توان مربوط به CPU دانست. بهترین مادربردها از کانکتور CPU قوی برخوردار هستند. کانکتور مهم دیگر که بر روی مادربرد دیده می‌شود CPU Power 12 V است که از منبع تغذیه به مادربرد متصل می‌شود. وظیفه‌ی آن تأمین برق سی پی یو است. در مادربرد خانگی معمولاً یک عدد کانکتور 4 پین دیده می‌شود اما در مادربرد سرور به‌صورت دو عدد کانکتور 4 پین یا یک عدد کانکتور 8 پین وجود دارد.
کانکتور بیرونی محل اتصال تجهیزاتی مثل موس، کیبورد، پورت‌های USB، اسپیکر و لوازم جانبی دیگر می‌باشد.
اسلات‌ها: اسلات‌ها را شکافه توسعه نیز می‌نامند که محل اتصال قطعاتی مثل RAM و گرافیک است. هنگام خرید مادربرد به تعداد اسلات آن توجه کنید. این کار موجب می‌شود شما در آینده بدون نیاز به خرید مادربرد کامپیوتر خود را ارتقاء دهید. تعداد اسلات‌ها می‌تواند در قیمت مادربرد کامپیوتر تأثیر داشته باشد. مادربرد گیمینگ ارزان حداقل باید 4 اسلات رم داشته باشد.
فن CPU: به دلیل گرمای زیادی که CPU تولید می‌کند مجبور هستیم تا بر روی آن فن یا خنک‌کننده نصب کنیم. برق این فن‌ها از مادربرد تأمین می‌شود.
چیپست: در تعریف چیپست در علم کامپیوتر این‌چنین آمده: یک مدار مجتمع که از اجزای الکترونیکی تشکیل شده است که وظیفه آن مدیریت و کنترل جریان داده‌ها بین CPU، RAM و قسمت‌های جانبی دیگر را دارد. معمولاً چیپست یا تراشه‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که با یکی از خانواده‌های پردازنده همخوانی داشته باشد. چیپست‌ها نیز نقش بسیار مهمی در قیمت مادربرد کامپیوتر ایفا می‌کند.
درگاه اتصال ساتا: درواقع این درگاه نیز یک کانکتور است که قطعاتی مثل هارد و DVD رایترها از طریق آن به مادربرد متصل می‌شود.
کانکتور برق: Power Connector P1 وظیفه این کانکتور رساندن برق به مادربرد است. مادربرد برق خود را با این کانکتور از منبع تغذیه می‌گیرد.

انواع مادربرد از لحاظ سوکت

مهم‌ترین ویژگی سوکت انواع مادربرد، سرعت باس آنهاست. نوع سوکت تعیین کننده نوع CPU است. خرید مادربرد ارزان با دانستن نوع سوکت آن می‌تواند ممکن شود.
سوکت نوع A
سرعت باس سوکت نوع A در حدود 100 تا 200 مگاهرتز است. از خصوصیت دیگر این سوکت می‌توان 462 پین بودن پردازنده آن دانست. CPUهای AMD و Durons برای سوکت نوع A طراحی شده‌اند.
سوکت نوع 370
سرعت باس این نوع سوکت در حدود 66 تا 133 مگاهرتز و تعداد پین‌های آن 370 عدد است. از جمله پردازنده‌هایی که برای سوکت نوع 370 طراحی شده‌اند می‌توان به Celeron، Intel Pentium 2 و Via C3 اشاره نمود.
سوکت نوع N
مادربردهای سکوت N در بازار کامپیوتر بیشتر به نام سوکت 478 شناخته می‌شوند. مادربردها سوکت 478 برای پردازنده‌هایی مانند: Intel Core 2 Dou، Intel Core 2 Quad و Intel Xeon طراحی شده‌اند. سرعت باس این سوکت بین 100 تا 200مگاهرتز بوده و 478 پین دارد.
سوکت نوع T
سرعت باس در این سکوت به طرز سرسام آوری بالا رفت این سرعت در حدود 1600 مگاهرتز است. سوکت T اولین‌بار توسط شرکت اینتل و در سال 2004 وارد بازار گشت. نام دیگر این سوکت، LGA-775 است که نسبت به سوکت‌های گذشته از نظر ظاهر هم تغییر بسیاری داشت. در واقع پین‌ها از روی سی پی یو‌ حذف شده و بجای آن خازن فلزی قرار گرفت که تعداد این خازن‌ها 775 عدد است. مادربردهای سوکت T یا LGA-775 با پشتیبانی از پردازنده‌های مثل: پنتیون D، پنتیون 4، سلرون، سلرون D و پنتیون XE بسیار پر طرف‌دار هستند. از دیگر ویژگی‌های این مادربردها می‌توان به سازگاری با CPU‌های Intel Xeon، Intel Core 2 Quad و Intel Core 2 Dou اشاره نمود.
سوکت نوع LGA-1151
این سوکت از RAMهای DDR3 و DDR4 پشتیبانی نموده. سرعت باس این مادربردها را می‌توان بین 2400 تا 3600 مگاهرتز بیان نمود.
ویژگی‌های مهم این مادربردها را می‌توان موارد زیر دانست
وجود درگاه‌های 3Sata و USB3 به‌صورت پیش‌فرض.
وجود درگاه گرافیکی نسل چهار PCI-E4
پشتیبانی از پردازنده‌های i7
انتخاب بهترین مادربرد
باتوجه ‌به نوع سوکت مادربرد می‌توان گفت اگر به دنبال خرید مادربرد ارزان هستید می‌توانید از سوکت T یا مادربرد LGA-775 استفاده کنید. اما مادربرد سوکت LGA-1151 را می‌توانیم با توجه با قیمتش بهترین مادربرد کامپیوتر دانست.
نکات مهم در خرید مادربرد
برای خرید مادربرد که بزرگ‌ترین برد الکترونیکی داخل کیس است، بهتر است موارد زیر را هم مدنظر داشته باشید. اهمیت انتخاب مادربرد مناسب در این است که اگر امروز تصمیم درستی بگیرید در آینده برای ارتقاء سیستم خود با مشکل مواجه نخواهید شد.
اولین نکته به دنبال خرید مادربرد اینتل هستید یا خرید مادربرد AMD.
دوم، خرید مادربرد که از RAMهای DDR4 پشتیبانی کند بسیار بهتر است.
سوم، اگر به دنبال خرد مادربرد گیمینگ هستید، بهترین مادربرد برای شما آن است که درگاه PCI-E را داشته باشد.
چهارم، شرکت‌های زیادی اقدام به تولید مادربرد می‌نمایند. از جمله می‌توان به مادربرد ایسوس (مادربرد asus) و مادربرد گیگابایت (مادربرد Gigabyte) اشاره نمود. اما بهتر است به گارانتی مادربرد بیشتر اهمیت دهید.
پنجم، درست است که قیمت مادربرد دست دوم نسبتاً ارزان‌تر است اما به دو دلیل بهتر است تا حد امکان از خرید مادربرد دست دوم اجتناب کنید. اولاً به‌احتمال زیاد خرید مادربرد دست دوم یعنی یک مادربرد از رده خارج یا تعمیر شده. دوماً ممکن است مادربرد دست دوم گارانتی نداشته باشد.

بهترین مادربرد 2020

تا به این لحظه با اهمیت نقش مادربرد در عملکرد یک کامپیوتر آشنا شدیم. باتوجه‌به مطالبی که تا به اینجا بیان شده است به نظر شما بهترین مادربرد 2019 چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
1. از نظر ابعاد، ATX یا E-ATX باشد.
2. برخورداری از سوکت LGA-1151
مادربردی که از این دو ویژگی برخوردار باشد حداقل 4 اسلات RAM (رم) DDR4 و پشتیبانی از پردازنده‌های نسل 9 اینتل را خواهد داشت.
انقلابی که در سال 2020 انجام شد، آمدن نسل 10 پردازنده‌های اینتل بود. این انقلاب سوکت جدیدی را می‌طلبید پس سوکت LGA 2066 نیز روانه بازار شد. این سکوت را با نام R4 هم می‌شناسند. این مادربرد از پردازنده‌های Core i9 نیز پشتیبانی می‌کنند. پس بهترین مادربرد 2020 از سوکت سوکت R4 یا LGA 2066 برخوردار است.